Kierownik jednostki ma obowiązek określenia zasad, terminów oraz nadzór nad przeprowadzoną inwentaryzacją. Wynika to z ustawy o rachunkowości. Z punktu widzenia terminów oraz częstotliwości przeprowadzanych niektórych składników aktywów kierownik jednostki musi przestrzegać art. 26 ust. 3 pkt 1, 2 i 3.
Inwentaryzacja składników aktywów - z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości - rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku, ustalenie zaś stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda - przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym.
Z kolei inwentaryzację zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadza się raz w ciągu 2 lat, natomiast nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - przeprowadza się raz w ciągu 4 lat. Pozostałe składniki aktywów i pasywów podlegają inwentaryzacji raz w roku.
Metody inwentaryzacji poszczególnych składników została określona w art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Do obowiązków kierownika jednostki należy jedynie zarządzenie inwentaryzacją, a także umożliwienie jej przeprowadzenia bez żadnych przeszkód.
Inwentaryzację przeprowadza się również na dzień zakończenia działalności przez jednostkę oraz na dzień poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości. Jednak można odstąpić od przeprowadzenia inwentaryzacji:
- w przypadku ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, jeżeli jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych (zgodnie z art. 12 ust. 3 pkt 3 ustawy o rachunkowości),
- w przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek kapitałowych, jeżeli strony w drodze umowy pisemnej odstąpią od przeprowadzenia inwentaryzacji,
- w przypadku zawieszenia działalności, jeżeli jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych (zgodnie z art. 12 ust. 3b ustawy o rachunkowości).
Sama inwentaryzacja ma na celu ustalenie istnienia oraz przydatności poszczególnych składników aktywów, a także wyłapania wszystkich niedociągnięć. Nad prawidłowością całego spisu czuwa osoba w randze kontrolera. Kontroler powinien być osobą podległą bezpośrednio kierownikowi jednostki oraz nie związany z wewnętrzną działalnością przedsiębiorstwa. Dobrze się staje, jak wyrywkowo funkcję kontrolera pełni również kierownik jednostki, co podnosi rangę inwentaryzacji i minimalizuje ryzyko niedociągnięć podczas spisu.
Stan prawny ustawy o rachunkowości: 2014-09-03.
Wszystkie wpisy zostały przygotowane z należytą starannością, aby jak najlepiej przedstawić dane zagadanienie. Miłego czytania.
KonwersjaKonwersja EmotikonyEmotikony